Jesteś w stanie powiedzieć, która książka w całym Twoim życiu sprawiła, że do niej wracasz? Jeśli tak, wspaniale. Śmiało dorzuć do puli kolejną, bo po lekturze „Siły nawyku” Charlesa Duhigga wrócisz do książki szybciej, niż myślisz. Rozpocznie się proces zmian, otworzysz prywatny warsztat – zaczniesz rozkładać swoje nawyki na części pierwsze jak najlepszy mechanik, będziesz grać z nimi w pokera i… wygrywać życie. Ty + książka Duhigga = zrozumienie, że wszystkie czynności, które codziennie wykonujesz, nie są dziełem przypadku, tylko konsekwencją Twoich przeszłych działań. Niektóre z nich, a czasami wszystkie, z pozoru błahe, mogą znacznie zaniżać komfort Twojego funkcjonowania i zaburzać poczucie satysfakcji. Jak nie doprowadzić do spadku i upadku? Zaczynamy!

Siła nawyku – dla kogo i po co?

Dla Ciebie. Dla Twoich bliskich. Przyjaciół, znajomych. Dla nas. Dla wszystkich. Dla tych, którzy w potężnym stresie biegną rano na autobus ze strachem, żeby nie odjechał. Dla tych, którzy prokrastynację pielęgnują jak małego szczeniaka. Dla tych, którzy zachodzą w głowę, dlaczego kumpel po raz kolejny pokonał trasę maratonu w Londynie, przy czym sami utknęli na etapie wyboru butów do biegania. Dla tych, którzy niesłusznie zarzucają sile nawyku i możliwościom zmiany coaching z podwórka i amerykańską modę na wszystko.

We wstępie do książki czytamy m.in.:

Całe nasze życie, tak dalece, jak dalece ma ono określoną postać, nie jest niczym więcej niż zbiorem nawyków” — napisał William James, jeden z ojców psychologii, w 1892 roku. Większość codziennie dokonywanych wyborów może się nam wydawać rezultatem dobrze przemyślanych decyzji, ale tak wcale nie jest. Są one nawykami. I choć każdy nawyk sam w sobie znaczy raczej niewiele, to jednak z czasem takie kwestie, jak rodzaj zamawianego jedzenia, słowa wypowiadane każdego wieczoru do naszych dzieci, to, czy oszczędzamy, czy też wydajemy wszystkie zarobione pieniądze, jak często wykonujemy ćwiczenia fizyczne, jak porządkujemy własne myśli i w jaki sposób pracujemy — mają potężny wpływ na nasze zdrowie, wydajność, bezpieczeństwo finansowe i poczucie szczęścia. 

Pewien artykuł opublikowany przez badacza z Duke University w 2006 roku wykazał, że ponad 40 procent działań podejmowanych każdego dnia przez ludzi było nie ich świadomymi decyzjami, a nawykami. William James — podobnie jak wielu innych, od Arystotelesa po Oprah Winfrey — spędził szmat własnego życia na próbie zrozumienia, po co istnieją nawyki. Jednak dopiero w ciągu ostatnich dwudziestu lat naukowcy i spece od marketingu naprawdę zaczęli rozumieć, w jaki sposób nawyki działają i — co jeszcze ważniejsze — jak ulegają zmianom”.

Dzięki książce Duhigga dowiesz się, czym jest pętla nawyku i jaki ma wpływ na Twoje życie. Przekonasz się, że spora część Twojej codzienności jest determinowana nawykami, nierzadko tymi złymi, których w dodatku nie da się wyplenić, ale z kolei można wypracować nowe, lepsze. To znaczy, że usunięcie nawyku nie jest proste, ale łatwiej można go  przekształcić lub zamienić na inny. Finalnie uspokoisz się – wiedza o sile nawyku uświadomi Ci, że możesz działać zgodnie z wymarzonym planem i nie wydarzy się nic, co zagroziłoby jego realizacji, przynajmniej z Twojej strony. Uwierzysz, że naprawdę nigdy nie jest za późno, żeby do życia wprowadzić trochę świeżości (czyt. nowych rytuałów). Co więcej, dzięki temu, że zaczniesz od siebie, staniesz się chodzącą motywacją dla innych – będziesz inspirować do zmian, zauważysz poprawę w relacjach z bliskimi i rodziną. Win-win!

Nie od razu Kraków zbudowano

Czyli zacznij od małych kroków, żeby efekt Cię zamurował. Książka podzielona jest w taki sposób, żeby czytelnik mógł przebrnąć przez wszystkie etapy zmiany.

Część pierwsza dotyczy powstawania nawyków w życiu każdego człowieka. Analizuje neurologiczne podstawy tworzenia nawyków, zmiany starych przyzwyczajeń i bada metody, którymi posługują się zarówno jednostki, jak i duże organizacje, stowarzyszenia, międzynarodowe korporacje. I tak mamy do czynienia m.in. z przykładem Procter&Gamble – firmy, która stworzyła potężny biznes wart miliardy dolarów, wykorzystując zachcianki i pragnienia konsumentów, a wszystko zaczęło się od odświeżacza powietrza w sprayu. Mamy również do czynienia z mechanizmami działania członków AA, którzy próbują ratować swoje życie, atakując źródła zgubnego nałogu. Dodatkowo poznajemy trenera najgorszej drużyny futbolu amerykańskiego w National Football League, Tony’ego Dungy’ego, który skupiając się na automatycznych reakcjach swoich graczy na wskazówki z pola, odmienił losy zespołu.

W części drugiej Duhigg wnikliwie analizuje nawyki organizacji i korporacji, które odnoszą sukcesy. Podaje przykłady firm, które były bardzo blisko upadku, po czym przekształciły się w doskonale prosperujące komórki z wysokim indeksem na giełdzie. Wskazuje również, jak to możliwe, że nawet najlepszemu chirurgowi może przydarzyć się katastrofalny w skutkach błąd. I jak wyeliminować to ryzyko w przyszłości.

Część trzecia to już nawyki na poziomie społecznym. W detalach opisuje mechanizmy organizowania się ruchów obywatelskich, funkcjonowanie grup oraz ich działania.

„Książka, którą trzymasz w ręku, bazuje na setkach badań naukowych, wywiadach z ponad trzema setkami naukowców i menedżerów oraz badaniach przeprowadzonych w ikilkudziesięciu firmach i organizacjach. Skupia się na nawykach rozumianych zgodnie z ich techniczną definicją: są to wybory, których wszyscy w pewnym momencie naszego życia dokonujemy w sposób celowy, ale nadchodzi taka chwila, kiedy przestajemy o nich myśleć, choć wciąż je robimy — a zdarza się, że codziennie. W przeszłości wszyscy świadomie zdecydowaliśmy, ile mamy jeść i na czym się skupiać po dotarciu do pracy, jak często pozwolić sobie na drinka albo ile razy w tygodniu biegać. Potem przestaliśmy wybierać, a zachowanie stało się automatyczne. Jest to naturalna konsekwencja naszego wyposażenia neurologicznego. A kiedy uda ci się zrozumieć, w jaki sposób to działa, będziesz w stanie przekształcić te wzorce, w co tylko zapragniesz”.

Pamiętaj: możesz zmienić swoje nawyki, jeśli zrozumiesz, w jaki sposób, często nieświadomie, tworzymy nasze nawyki. To właśnie wokół tego podstawowego argumentu kręci się każdy akapit w tej książce. To właśnie dlatego jesteśmy w stanie zmieniać swoje życie na lepsze. Masz wybór. Choose wisely.

Autorzy: Patrycja Sikora i Dariusz Chrapek

Odkryj naukę na nowo!

Uczyń swoją naukę kreatywną i efektywną!